SONDERKOMMANDO : Nazi Kamplarının Yahudi "Temizlikçileri"

Sonderkommando, Nazi SS birlikleri tarafından  toplama kampı mahkumları arasında seçilerek oluşturulan ve genelde ölümle tehdit edilerek; gaz odalarında veya askerler tarafından kurşuna dizilerek öldürülen insanların cesetlerindeki değerli eşyaları (altın diş, gözlük, kıyafet vs.) toplayarak onları SS* subaylarına teslim ettikten sonra cesetlerini askerlerin terimiyle “yok eden” (gömen) birliklere verilen addı.

Bu görevi Alman askerlerine yaptırmak yerine, Yahudilerin seçilmesinin altında yatan nedenlerden birisi, Alman askerlerinin zaten gördükleri karşısında bozulmaya başlayan psikolojisinin bir de yanmış bedenleri temizleyerek iyice bozulmasını engellemek, diğeri ise; "Sizi öldürdükten sonra cesetlerinizi gene size temizletiriz" şeklinde bir propaganda sistemiyle

Yahudiler üzerindeki psikolojik baskıyı arttırmaktı.

Sonderkommando görevlileri asla direkt olarak ölümlere sebep olmazlardı. O güzel(!) görev sadece Alman askerlerine aitti. Onların görevi cesedi temizleyip yok etmekti. Genel olarak kampa yeni katılan Yahudiler arasından seçilirler ve görevi reddetmek ve intihar etmek dışında görevi bırakmak gibi bir şansları olmazdı. Zaten bu göreve seçilen Yahudiler, diğerlerinin yaşama koşullarını görünce bu görevi bırakmak istemezdi…

Sonderkommando görevindeki Yahudiler, Alman askerlerine fiziksel olarak hazır ve güçlü lazımdı. Bu sebepten kendilerine ait barakalarda, diğer mahkumlara göre daha temiz şartlarda yaşarlar ve taze gıda maddeleri, ilaç, sigara gibi hiçbir mahkumun ulaşamadığı ihtiyaçlara rahatlıkla sahip olabilirlerdi. Hatta genelde sigara ihtiyaçlarını sıradan bir günde Alman askerler tarafından öldürülen ve içeriye gizlice sigara sokmuş bir Yahudi’nin üzerinden karşılarlardı. Ayrıca, Sonderkommando birliğinin üyesi olan askerler asla “gelişigüzel” öldürmelerin hedefi olmazlar ve diğer mahkumlara göre daha uzun süre yaşarlardı.

Fakat bu “görevli” mahkumlara “sır bekçileri” adı da verilirdi. Çünkü Sonderkommando üyeleri Almanların Yahudi politikası hakkında çok şey öğrenirlerdi. Doğal olarak, Yahudilerin sorun çıkartmasını engellemek amacıyla Yahudileri gaz odalarına “duş almaları için” götüreceklerini söyleyerek öldüren SS birlikleri, bu bilginin sızmasını engellemek amacıyla Sonderkommando birliklerini düzenli aralıklarla öldürürler ve yerlerine yenilerini alırlardı. Yahudi politikası hakkında herkes az çok fikir sahibi olsa da; net bilgilerin kampın dışına çıkmasını istemeyen Naziler, bu amaçla Sonderkommando birliklerini düzenli olarak "temizlerdi." Bu değişim genelde 4 ayda bir yapılır ve yeni gelen Sonderkommando üyelerinin ilk görevi; kendilerinden önce bu görevi yapan Sonderkommando üyesinin ölü bedeninden ve eşyalarından değerlilerini ayırıp SS birliklerine teslim ederek, bedenlerini yok etmekti. 

-------------

* SS: SchutzStaffel'in kısaltması olan ve "Koruma Timi" anlamına gelen Nazi Almanyası birlikleri. İlk kurulma amaçları Nazi Partisini korumak olsa da daha sonra iki ayrılarak bir kısmı toplama kamplarındaki soykırımlarda görevlendirildi.